Ergotioneina (2-tiolo-L-histydyno-betaina) jest związkiem chemicznym, który coraz częściej występuje w prozdrowotnych suplementach diety. Istnieją też przypuszczenia, że właściwości ergotioneiny mogą znaleźć zastosowanie w sporcie.
Co to jest ergotioneina?
Mianem ergotioneiny określa się siarkową pochodną L-histydyny – kluczowego aminokwasu dla procesu syntezy białek, które budują mięśnie. Ludzki organizm nie jest zdolny do samodzielnej syntezy ergotioneiny stąd jej głównym źródłem jest codzienna dieta, a zwłaszcza grzyby np. boczniaki, maczużnik bojowy czy shiitake. Niemniej jednak zawartość ergotioneiny w organizmie człowieka maleje wraz z wiekiem, co być może jest powiązane ze schorzeniami neurodegeneracyjnymi.
Działanie i właściwości ergotioneiny
Ergotioneina to związek, który wciąż nie został dokładnie poznany, ale jego budowa chemiczna pozwala przypuszczać potencjalne właściwości. Jako pochodna L-histydyny być może pełni podobną funkcję tj. wewnątrzkomórkowego bufora mięśni, co jest istotne w czasie wysiłku beztlenowego.
Z kolei grupa tiomocznikowa ergotioneiny determinuje jej działanie antyoksydacyjne. L-ergotioneinie przypisuje się m.in. zdolność do wychwytu nadtlenku wodoru, wymiatania reaktywnych form tlenu (wolnych rodników) i chelatowania jonów metali. Jako przeciwutleniacz może więc minimalizować uszkodzenia komórek uwarunkowane stanem niedotlenienia lub destrukcyjnym oddziaływaniem rodników tlenowych — często wywołanych przez np. intensywną aktywność fizyczną.
Skutki uboczne i działania niepożądane ergotioneiny
Ergotioneina jest prawdopodobnie bezpieczne w przypadku stosowania jej w ilościach, które są dostępne w żywności. EFSA oceniła, że stosowanie syntetycznej L-ergotioneiny w stężeniu 470 mg/kg masy ciała jest bezpieczne (poza kobietami w ciąży i karmiącymi piersią). Niemniej jednak brak dostatecznych informacji, aby potwierdzić, że stosowanie ergotioneiny w większych dawkach jest bezpieczne i nie wywołuje skutków ubocznych.
Ergotioneina – zastosowanie i oczekiwane korzyści
- Poprawa zdolności wysiłkowych
- Polepszenie wydajności ćwiczeń
- Wzrost potencjału antyoksydacyjnego
- Walka z wolnymi rodnikami tlenowymi
- Usprawnienie potreningowej regeneracji
Dawkowanie ergotioneiny
Wedle EFSA dopuszczalne dzienne spożycie ergotioneiny przez osoby dorosłe wynosi 1,31 mg/kg masy ciała. W badaniu przeprowadzonym na osobach aktywnych fizycznie ergotioneina była podawana w ilości 2,77 mg/dzień.
Podsumowanie ergotioneiny
| Polska nazwa | Ergotioneina |
|---|---|
| Inne nazwy | 2-thiol-L-histidine-betaine, L-ergotioneina |
| Numer identyfikacji CAS | 497-30-3 |
| Klasyfikacja | Suplement diety (antyoksydant, prozdrowotne) |
| Kategoria | Antyoksydant, Kondycja, Regeneracja, Wytrzymałość, Zdrowie |
| Przeznaczenie | poprawa libido, regulacja pracy układu hormonalnego, wsparcie kondycji fizycznej, polepszenie kondycji seksualnej |
| Czy składnik jest uznawany za doping? | Nie, ergotioneina nie jest substancją klasyfikowaną jako środek dopingujący i nie znajduje się na liście WADA. |
Ergotioneina – bibliografia i źródła naukowe
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA), et al. „Statement on the safety of synthetic l‐ergothioneine as a novel food–supplementary dietary exposure and safety assessment for infants and young children, pregnant and breastfeeding women.” EFSA Journal 15.11 (2017): e05060.
- Halliwell, Barry, and Irwin Cheah. „Ergothioneine, where are we now?.” FEBS letters 596.10 (2022): 1227-1230.
- Paul, Bindu D. „Ergothioneine: a stress vitamin with antiaging, vascular, and neuroprotective roles?.” Antioxidants & Redox Signaling 36.16-18 (2022): 1306-1317.
- Tian, Xiaoying, James L. Thorne, and J. Bernadette Moore. „Ergothioneine: an underrecognised dietary micronutrient required for healthy ageing?.” British Journal of Nutrition 129.1 (2023): 104-114.
- Zembron-Lacny, A., et al. „Effect of shiitake (Lentinus edodes) extract on antioxidant and inflammatory response to prolonged eccentric exercise.” J Physiol Pharmacol 64.2 (2013): 249-254.
